Obuwie robocze różni się od siebie wyglądem, funkcjami i zastosowanymi technologiami. Do innowacyjnych, niesamowicie przydatnych w wielu branżach właściwości zaliczymy antyelektrostatykę. Co kryje się pod tym pojęciem? W jakiej pracy sprawdzają się buty antyelektrostatyczne?
- Buty antyelektrostatyczne – cechy charakterystyczne
- Antyelektrostatyka w obuwiu – jak ją uzyskać?
- Badanie antyelektrostatyki w obuwiu – gwarancja niezawodności
- Buty antyelektrostatyczne – w jakich branżach się sprawdzają?
- Antyelektrostatyka a klasy obuwia
- Nie tylko buty antyelektrostatyczne, czyli o innych środkach ochrony
Buty antyelektrostatyczne – cechy charakterystyczne
Skupienie ładunków elektrostatycznych może wytwarzać wyładowania elektrostatyczne. Każdy z nas podczas ruchu czy kontaktu z przedmiotami codziennego użytku jest narażony na ich działanie. Możemy odczuć je na przykład podczas zakładania ubrań. Delikatne elektryzowanie się materiału raczej nie stwarza żadnego zagrożenia. Problem może pojawić się przy większych napięciach, których doświadczają pracownicy niektórych zawodów. Rozwiązaniem w takiej sytuacji są buty antyelektrostatyczne.
Obuwie antyelektrostatyczne stosuje się po to, aby nie dopuścić do wyładowań elektrostatycznych lub zminimalizować ich skutki, które mogą być potencjalnie niebezpieczne dla zdrowia, a w skrajnych przypadkach nawet życia pracowników. Buty mają ochronić pracownika przed naładowaniem elektrycznym spowodowanym tarciem w trakcie chodzenia po konkretnych powierzchniach, porażeniem w sytuacji uszkodzenia urządzenia elektrycznego itd. Zgodnie z normą EN 61340:2007 obuwie antyelektrostatyczne odprowadza ładunki bezpośrednio do ziemi.
Antyelektrostatyka w obuwiu – jak ją uzyskać?
Antyelektrostatykę można uzyskać na kilka sposobów. W Demar stosujemy dwa rozwiązania. Pierwsze polega na nadaniu właściwości antyelektrostatycznych dolnej części butów, czyli podeszwie, podpodeszwie i wyściółce. Ładunki elektryczne znajdujące się w stopie najpierw przechodzą do wyściółki, następnie do podpodeszwy, a na koniec do podeszwy, która przekazuje je do ziemi.
W drugiej metodzie wykorzystuje się specjalną tasiemkę o właściwościach antyelektrostatycznych, którą wszywa się do podszewki w miejscu styku obuwia ze stopą. Tasiemka odprowadza ładunki bezpośrednio do antyelektrostatycznej podeszwy, pomijając wyściółkę i podpodeszwę.
Badanie antyelektrostatyki w obuwiu – gwarancja niezawodności
Aby buty były uznane za antyelektrostatyczne, muszą pomyślnie przejść badanie rezystancji elektrycznej. Podczas testu w środku obuwia umieszcza się specjalne stalowe kulki, które mają zapewnić równomierny przepływ ładunków elektrycznych. But umieszcza się na prostokątnym kawałku miedzianej blachy. Blacha odgrywa rolę odbiornika ładunków elektrycznych z buta. Do blachy i kulek podłącza się przewody miernika oporu, które przesyłają prąd o napięciu 100V. Na koniec mierzy się opór, z jakim prąd przepływa przez obuwie. O właściwościach antyelektrostatycznych możemy mówić wtedy, gdy otrzymana wartość rezystancji mieści się w przedziale od 100kΩ do 1000MΩ.
Buty antyelektrostatyczne – w jakich branżach się sprawdzają?
Obuwie antyelektrostatyczne przede wszystkim przeznaczone jest dla osób pracujących w branży elektronicznej, a mianowicie w dziale produkcji wyrobów elektroenergetycznych, elektrotechnicznych, elektronicznych, teleelektronicznych i teletechnicznych. Ponadto doskonale sprawdza się w przemyśle:
- samochodowym,
- komputerowym,
- chemicznym,
- farmaceutycznym,
- optycznym,
- lotniczym,
- spożywczym.
Obuwie antyelektrostatyczne ma również zastosowanie w niektórych instytucjach laboratoryjnych i naukowych, biotechnologiach oraz w określonych sytuacjach na stanowiskach szpitalnych.
Antyelektrostatyka a klasy obuwia
Współczesny rynek oferuje 3 rodzaje obuwia do pracy:
- zawodowe – oznaczane literą „O” i występujące w klasach OB, O1, O2, O3, O4, O5,
- ochronne – określane symbolem „P” i klasami PB, P1, P2, P3, P4, P5,
- bezpieczne – występujące pod znakiem „S” i podzielone na klasy SB, S1, S2, S3, S4, S5.
Buty ochronne i bezpieczne wyposażone są w podnoski, które mają ochronić palce przed uderzeniami o mocy kolejno 100 i 200 J. Przeznaczone są do pracy na budowie, w wilgotnych warunkach, w przemyśle ciężkim i samochodowym. Obuwie zawodowe nie ma podnoska i w mniejszym stopniu chroni stopy przed urazami. Sprawdza się w branżach transportowej czy porządkowej.
A jak jest z antyelektrostatyką? Według norm obuwie o oznaczeniu O1, P1, S1 i wyższym musi mieć właściwości antyelektrostatyczne. Buty klasy OB, PB i SB nie powinny być zatem stosowane w środowisku zagrożonym zapłonem lub wybuchem.
Nie tylko buty antyelektrostatyczne, czyli o innych środkach ochrony
Obuwie nie będzie spełniać swojej funkcji, jeśli pozostałe elementy stroju pracownika nie będą miały właściwości antyelektrostatycznych. Aby skutecznie zapobiegać powstawaniu ładunków elektrostatycznych na ciele pracownika, należy wyposażyć go w:
- odzież antyelektrostatyczną (również skarpety),
- specjalne rękawice,
- inne elementy wykonane z materiału o ograniczonej zdolności do elektryzacji (np. opaski czy maty antystatyczne).